Tot voor kort stond er nog op de website van het Veteranenlandgoed “Vrijland” dat nog niet alle “groene” wandelpaden begaanbaar zijn – dat is nu verleden tijd! Leden van de 11 Geniecompagnie van de Luchtmobiele Brigade hebben een paar maanden geleden op het landgoed getraind met een op afstand bestuurbare zogenaamde “vlegeltank”, de “Božena” (wat in Slavische talen “mooi” of “godin” betekent…), waarmee in vijandelijk gebied bermbommen onschadelijk gemaakt kunnen worden. De afstandsbesturing werkt zelfs nog tot op 2 kilometer en kan ook via een drone bediend worden – erg “sophisticated”! Op het landgoed moesten alleen maar sleedoornstruiken geruimd worden die het pad vanaf de noordoostelijke Cirkel van Nederlands-Indië naar het Munitieweg in het Oude Bos versperden – gelukkig nogal onschuldig!
Het concept van de Božena is niet nieuw: het dateert uit de laatste jaren van de Tweede Wereldoorlog. De Britten hebben toen een Amerikaanse Sherman M4 tank zo aangepast, dat deze o.a. tijdens de landing in Normandië kon worden gebruikt om mijnen te ruimen. Daardoor konden de soldaten relatief veilig het achterland benaderen. De basis voor deze “Crab” vlegeltank was een gewone M4-tank, maar deze was uitgerust met horizontale draagarmen, als een bulldozer, waarop aan het uiteinde een stalen rol bevestigd was, met daaraan ongeveer 25 kettingen. Terwijl de tank langzaam reed sloegen de kettingen in het rond, beukten dan tegen de grond en lieten zo landmijnen ontploffen. De zwart-wit foto uit het voorjaar van 1944 geeft een goed beeld van de werkwijze.
bron: Wikipedia – https://nl.wikipedia.org/wiki/Sherman_M4-A4_%27Crab%27
De tweedaagse oefening op het Veteranenlandgoed was een groot succes: mede onder het toeziend oog van de Brigadegeneraal kregen de genisten een gedegen training en dat leverde voor het landgoed een mooi breed en schoon geklepeld wandelpad op!
Foto 1: Een “Sherman crab flail tank” van de 79th Armoured Division in actie tijdens een test op 27 april 1944
Mapham, J (Sgt), War Office official photographer. – This is photograph H 38080 from the collections of the Imperial War Museums (collection no. 4700-37)
foto’s van nu
de “Božena”
| |
 |  |
| De “Božena”, het op afstand bestuurbare apparaat om (berm)bommen onschadelijk te maken, wordt aangevoerd op het Veteranenlandgoed “Vrijland” met een dieplader | De “Božena” staat startklaar op een van de open vlaktes op het Veteranenlandgoed “Vrijland” |
 |  |
| Hier zijn duidelijk de “vlegels”, de hamertjes aan de kettingen, van de “Božena” te zien – het is zaaks om ver uit de buurt van de rondvliegende grond en stenen te blijven! | Leden van de Luchtmobiele Brigade op weg naar de “Božena”, die in de verte op de open vlakte tegen de bosrand staat te wachten |
 |  |
| De genist aan de linkerkant laat op afstand de “slede” met de vlegels van de “Božena” zakken om aan het klepelen van het dichtgegroeide bospad te beginnen | Nadat de “Božena” haar klepelwerk gedaan heeft is het pad naar de Cirkel van Nederlands-Indië in de noordoost hoek weer toegankelijk! |
 | |
| Iets meer dan twee maanden nadat de “Božena” haar klepelwerk gedaan heeft ziet het pad er nog steeds open, maar toch alweer groen uit! | |
