5. Tweede Wereldoorlog: algemeen

In de jaren 1939-1945 hebben ruim 380.000 Nederlandse militairen en vele duizenden gemilitariseerde burgers het Koninkrijk gediend. In en rond Nederlands-Indië dienden bovendien nog eens 45.000 Indonesische en Indo-Europese militairen bij het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger (KNIL) en de Koninklijke Marine.

Voor verreweg de meeste Nederlandse militairen was de oorlogsinzet door de snelle nederlagen tegen Duitsland (1940) en Japan (1942) van korte duur. Ruim 20.000 militairen en ruim 12.000 vaarplichtigen van de koopvaardij konden in geallieerd militair verband de strijd voortzetten en zo een bijdrage leveren aan de geallieerde eindoverwinning. Als gevolg van oorlogshandelingen en van ontberingen tijdens krijgsgevangenschap kwamen tijdens de Tweede Wereldoorlog ruim 16.000 militairen en gemilitariseerde burgers in dienst van het Koninkrijk om het leven.