Het landgoed is in 1992 ontstaan vanuit het idee een bos/landgoed te stichten ter nagedachtenis aan de Nederlandse veteraan die het vaderland heeft gediend in oorlogsomstandigheden of overeenkomstige situaties, inclusief vredesmissies in en buiten het verband van de Verenigde Naties. Indachtig de wens van de toenmalige Koningin Beatrix, uitgesproken bij haar 25-jarig huwelijksfeest, is dit gebeurd in de vorm van het planten van bomen.
Een thematisch ingericht landgoed informeert de huidige en toekomstige generaties, in een voor een ieder open en toegankelijk park, over de inzet en offers van Nederlandse militairen tijdens de vele conflicten en vredesmissies waarbij de Nederlandse krijgsmacht sinds 1940 betrokken is geweest. Het initiatief tot het inrichten van het Veteranenlandgoed “Vrijland” ontstond in de Stichting Dienstverlening Veteranen (SDV), die inmiddels overgegaan is in de Stichting het Veteraneninstituut. Met name de toenmalig SDV-voorzitter, de oud-minister van Defensie dr. P.B.R. de Geus initieerde het idee en stimuleerde de realisatie er van.
Het Veteranenlandgoed “Vrijland” is een terrein van ongeveer 74 hectare op het bestaande landgoed Vrijland te Schaarsbergen (Arnhem). Defensie en de Gemeente Arnhem hebben de aanvankelijk als landbouwgrond in gebruik zijnde gronden aan de Stichting Veteranenlandgoed “Vrijland” ter beschikking gesteld. De oud-minister van Defensie A.L. ter Beek heeft het initiatief in belangrijke mate steun verleend.
De Stichting Veteranenlandgoed “Vrijland” stelt zich ten doel: het tot stand brengen en het in stand houden van een landgoed waarin en waardoor de maatschappelijke erkenning en waardering van het Nederlandse volk voor de militair/veteraan moet blijken en wordt bevorderd. Het gaat dus om erkenning en waardering voor de militair/veteraan die zich waar ook ter wereld heeft ingezet voor de vrijheid en veiligheid van anderen in opdracht van onze democratisch gekozen regeringen.
Het Veteranenlandgoed “Vrijland” ligt aan de Hoenderloseweg in Schaarsbergen nabij Arnhem. Het landgoed heeft o.a. de functies van een educatief wandelgebied (“historische wandelroute door de jaren heen”) en als laatste rustplaats voor veteranen en andere (oud-)militairen. Op het Veteranenwandelpad wordt aandacht besteed aan de inspanningen en opofferingen van de militair/veteraan in de gebieden van inzet voor vrijheid en vrede, waar ook ter wereld. Op het Verstrooiveld kan de as van veteranen, andere (oud-)militairen en hun relaties worden verstrooid. Het Veteranenlandgoed “Vrijland” is daarmee als het ware een thuisbasis na het afscheid van het leven.
Een belangrijke bijdrage voor de inrichting en educatieve aankleding van het Veteranenwandelpad werd verkregen van het Nationaal Fonds voor Vrijheid en Veteranenzorg, het V-fonds. Het ontwerp voor het Veteranenlandgoed “Vrijland” is van de hand van de landschapsarchitect ir. Herman Weelink. Artikelen 97 en 100 van de Grondwet welke de basis zijn voor uitzending van de Nederlandse militair, vormen hierin een belangrijk element en worden vermeld op het informatiebord op het centraal gelegen “Plein van de Grondwet”. Het Veteraneninstituut leverde de historische teksten voor de informatieborden langs het Veteranenwandelpad. Het Nederlands Instituut voor Militaire Historie stelde de wereldkaart met de Nederlandse militaire inzet sinds 1940 ter beschikking. Informatie over de missies van de Nederlandse militairen van na 2011 wordt niet met borden op het Veteranenlandgoed “Vrijland” gegeven.
De aanvankelijk op Vrijland aanwezige agrarische bedrijven zijn verplaatst. Bij de natuurlijke inrichting van het landgoed werd belangrijke steun ontvangen van de stichting Forest Absorbing Carbondioxide Emission (FACE), een stichting die namens de Samenwerkende Energie Produktiemaatschappijen (SEP, die in 2000 is overgegaan in TenneT) in Nederland subsidies verstrekt om bos tot stand te brengen en daarmee de uitstoot van CO2 te verminderen. Ook het Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij heeft bijdragen verstrekt voor het omzetten van landbouwgronden in bos. De gronden zijn sinds 1992 beplant met ongeveer 350.000 jonge boompjes. Hieruit zal een bos overblijven van tienduizenden bomen van inlandse boomsoorten. Het bos werd publiekelijk gepresenteerd tijdens de Nationale Boomfeestdag op 25 maart 1998. Deze presentatie had als thema “Een boom voor het leven”. Dit als eerbetoon voor en als herinnering aan hen die hun leven gaven voor een leefbare en vrije toekomst, waar ook ter wereld. Op 1 juli 2004 is het bos opengesteld voor het publiek en in 2010/2011 is met het creëren van het Veteranenwandelpad en de daarlangs geplaatste informatieborden over de veteranengeschiedenis, de educatieve inrichting voltooid.
Dit alles werd mede mogelijk gemaakt door de Genie van de Koninklijke Landmacht uit Wezep en het Nationaal Fonds voor Vrijheid en Veteranenzorg (V-Fonds).
